มีความฝันอยากมีธุรกิจเป็นของตัวเองไหม หลายครั้งที่ความคิดดีๆ มากมายเกิดขึ้น แต่กลับหยุดชะงักลงเพียงเพราะความกังวลว่าจะเริ่มต้นยังไงดี หรือแค่เห็นคำว่า “แผนธุรกิจ” ก็รู้สึกท้อใจกับความหนาของเอกสารและการวิเคราะห์ที่ดูซับซ้อนไปหมด นั่นคือเรื่องที่เข้าใจได้ดี เพราะการวางแผนธุรกิจแบบดั้งเดิมอาจไม่เหมาะกับทุกคน โดยเฉพาะผู้ที่เพิ่งเริ่มต้นหรือมีเวลาน้อย แต่ไม่ต้องกังวลไป เพราะวันนี้มีเครื่องมือที่ชื่อว่า Lean Canvas ที่จะเข้ามาช่วยให้ทุกก้าวแรกของการเป็นเจ้าของธุรกิจเป็นไปได้อย่างราบรื่นและมีทิศทาง
เหตุผลที่แผนธุรกิจยาวเหยียดอาจไม่ใช่คำตอบสำหรับสตาร์ทอัพยุคใหม่
หลายท่านที่เคยลองศึกษาเรื่องการเขียนแผนธุรกิจคงจะเคยเจอกับโครงสร้างที่ต้องลงรายละเอียดในทุกมิติ ทั้งการวิเคราะห์ตลาด คู่แข่ง การเงิน และอีกมากมาย ซึ่งแน่นอนว่ามันสำคัญ แต่สำหรับธุรกิจขนาดเล็ก ธุรกิจเริ่มต้น หรือแม้แต่ไอเดียใหม่ๆ ที่ยังไม่ตกผลึกมากพอ การทุ่มเทเวลาไปกับการเขียนแผนธุรกิจที่อาจยาวเป็นร้อยหน้า ทำให้เกิดความล่าช้า ไอเดียอาจล้าสมัยไปเสียก่อน หรือที่แย่กว่านั้นคือความรู้สึกท้อถอยจนไม่ได้เริ่มทำอะไรเลย การเขียนแผนธุรกิจที่ใหญ่เกินไปก็เหมือนกับการพยายามสร้างบ้านทั้งหลังพร้อมกันโดยไม่เริ่มจากฐานรากเล็กๆ ก่อน
Lean Canvas จึงเป็นเหมือนแผนที่ฉบับย่อ ที่เน้นความชัดเจนและแก่นแท้ของธุรกิจจริงๆ เครื่องมือนี้ออกแบบมาเพื่อให้สรุปไอเดียธุรกิจทั้งหมดลงบนกระดาษแผ่นเดียวได้อย่างรวดเร็วและครบถ้วน ช่วยให้เห็นภาพรวมของธุรกิจ ตั้งแต่กลุ่มลูกค้า ปัญหาที่ธุรกิจจะเข้าไปแก้ ไปจนถึงช่องทางสร้างรายได้ โดยเน้นความยืดหยุ่นและการเรียนรู้จากข้อมูลจริง ทำให้ไม่ต้องเสียเวลาไปกับการคิดวิเคราะห์ที่อาจไม่จำเป็นในช่วงแรก
Lean Canvas ไม่ได้เป็นเพียงแค่กระดาษแผ่นเดียว แต่มันเป็นเหมือนกรอบความคิดที่ช่วยให้มองเห็นจุดแข็งจุดอ่อนของธุรกิจได้อย่างชัดเจนขึ้น โดยเฉพาะสำหรับธุรกิจเล็กๆ หรือธุรกิจที่เพิ่งเริ่มต้น การมีแผนที่ฉบับนี้จะช่วยให้สามารถสื่อสารไอเดียกับคนอื่นได้อย่างมีประสิทธิภาพ ไม่ว่าจะเป็นคู่ค้า ลูกค้า หรือแม้แต่เพื่อนร่วมทีม ลองนึกภาพการพยายามอธิบายไอเดียธุรกิจด้วยการพูดเปล่าๆ กับการใช้ Lean Canvas อธิบายไปพร้อมกัน ความเข้าใจที่ได้จะต่างกันอย่างสิ้นเชิง
เรื่องจริงจากผู้เริ่มต้นที่ไม่ต้องมีแผนธุรกิจซับซ้อน
ขอเล่าถึงเคสของคุณแม่ท่านหนึ่งที่รู้จักกันดี เป็นคุณแม่ลูกสองที่อยากสร้างรายได้เสริมจากความชื่นชอบในการทำขนม เมื่อก่อนแค่คิดว่าจะต้องวางแผนการเงิน วางแผนการตลาดก็รู้สึกท้อแล้ว แต่หลังจากได้ลองใช้ Lean Canvas คุณแม่ก็เริ่มจากสิ่งใกล้ตัว เช่น กลุ่มลูกค้าคือใคร ปัญหาของลูกค้าคืออะไร (เช่น อยากทานขนมอร่อยๆ สุขภาพดี แต่ไม่มีเวลาทำเอง) คุณค่าที่ส่งมอบคืออะไร (ขนมโฮมเมด สดใหม่ ปราศจากสารกันบูด) ช่องทางในการเข้าถึงลูกค้า (Facebook Group ของคุณแม่ หรือเพื่อนบ้าน) สิ่งเหล่านี้ถูกสรุปลงในกระดาษแผ่นเดียว ทำให้คุณแม่เห็นภาพรวมชัดเจนและเริ่มลงมือทำได้ทันที จากการเริ่มต้นเล็กๆ แค่ทำขนมส่งเพื่อนในหมู่บ้าน กลายเป็นธุรกิจขนมออนไลน์เล็กๆ ที่สร้างรายได้หลักแสนต่อเดือนได้สำเร็จโดยไม่ต้องมีแผนธุรกิจขนาดใหญ่
เห็นไหมว่าการเริ่มต้นธุรกิจไม่จำเป็นต้องซับซ้อน หรือต้องมีแผนธุรกิจที่หนาเป็นร้อยหน้าอีกต่อไป Lean Canvas คือคำตอบสำหรับผู้ที่ต้องการเริ่มต้นอย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ ไม่ว่าจะเป็นพนักงานประจำ แม่บ้าน หรือใครก็ตามที่มีไอเดียและอยากสร้างสรรค์ธุรกิจของตัวเอง Lean Canvas จะช่วยให้ความฝันเป็นจริงได้ง่ายขึ้น เริ่มต้นได้ทันทีและลงมือทำอย่างมั่นใจ เพราะ Lean Canvas จะเป็นแผนที่นำทางสู่ความสำเร็จในแบบของคุณ
สำหรับผู้ที่อยากเริ่มต้นธุรกิจและต้องการที่ปรึกษาในการวางแผนธุรกิจและการตลาดให้สำเร็จในก้าวแรก สามารถติดตามข่าวสารและเคล็ดลับดีๆ หรือทักเข้ามาพูดคุยกับ Smart Startup ได้โดยตรงที่ Facebook Page: https://www.facebook.com/smartstartupthailand