เคยรู้สึกไหมว่ายิ่งทำงานหนัก ยิ่งทุ่มเทให้กับลูกค้า แต่กลับรู้สึกเหนื่อยล้า หมดพลัง หรือแม้กระทั่งท้อแท้กับธุรกิจของตัวเอง ความจริงคือ การรู้จักปฏิเสธลูกค้าบางประเภทนั้น สำคัญไม่แพ้กับการออกไปตามหาลูกค้าใหม่ๆ เลย เพราะบางครั้ง ‘ลูกค้าที่ไม่ใช่’ อาจเป็นตัวถ่วงที่มองไม่เห็น ทำให้ธุรกิจสะดุด แทนที่จะเติบโตไปข้างหน้า
ธุรกิจเล็กๆ หรือผู้ประกอบการรายใหม่ มักเริ่มต้นด้วยแพสชั่นและความทุ่มเทอย่างเต็มเปี่ยม แต่สิ่งที่มองข้ามไปคือ เวลาและพลังงานเป็นสิ่งมีค่าที่จำกัด ลูกค้ารายหนึ่งที่ดูดซับเวลาเกินจำเป็น ไม่ว่าจะเป็นการแก้ไขงานซ้ำแล้วซ้ำเล่า เปลี่ยนความต้องการไปมา หรือขอในสิ่งที่ไม่รวมอยู่ในขอบเขตงานตั้งแต่แรก อาจทำให้เสียโอกาสที่จะดูแลลูกค้าดีๆ ที่พร้อมจะสนับสนุนธุรกิจอย่างแท้จริง
นอกจากเรื่องเวลาแล้ว การประเมินมูลค่าของงานก็เป็นสิ่งสำคัญ ลูกค้าที่พยายามกดราคา หรือไม่เข้าใจในคุณค่าของบริการที่มอบให้ มักจะนำมาซึ่งความไม่สบายใจในการทำงาน และอาจทำให้กำไรสุทธิลดลงจนแทบไม่คุ้มกับความเหนื่อย บางครั้ง การทำงานกับลูกค้าที่มีมุมมองหรือค่านิยมไม่ตรงกัน ก็ทำให้บรรยากาศการทำงานเต็มไปด้วยความขัดแย้ง ความสัมพันธ์ไม่ราบรื่น ซึ่งสุดท้ายแล้วจะส่งผลกระทบต่อคุณภาพงานและสุขภาพจิตของเจ้าของธุรกิจโดยตรง
ครั้งหนึ่ง มีลูกศิษย์คนหนึ่งที่เปิดร้านขายของแฮนด์เมดออนไลน์ ช่วงแรกๆ เธอรับลูกค้าทุกรายที่เข้ามา เพราะกลัวไม่มีรายได้ มีลูกค้ารายหนึ่งสั่งทำสินค้าจำนวนมาก แต่ขอแก้ไขแบบบ่อยมากจนเกินกำหนด และต่อรองราคาหนักมาก สุดท้ายเมื่อส่งงานก็ไม่ค่อยพอใจในทุกรายละเอียด ถึงแม้จะพยายามปรับแก้เท่าไหร่ก็ยังไม่ถูกใจ เธอเล่าว่าใช้เวลากับลูกค้ารายนี้ไปเป็นสัปดาห์ เสียกำลังใจ เสียเวลา และสุดท้ายแทบไม่ได้กำไรเลย
จากบทเรียนนั้น เธอตัดสินใจปรับกลยุทธ์ กำหนดกลุ่มลูกค้าเป้าหมายให้ชัดเจนขึ้น และมีเกณฑ์ในการรับงานที่เข้มงวดขึ้น เมื่อมีลูกค้าที่เริ่มแสดงสัญญาณของการเป็น ‘ลูกค้าที่ไม่ใช่’ เธอจะสุภาพแต่หนักแน่นในการปฏิเสธ หรือเสนอทางเลือกอื่นที่เหมาะสมกว่า ผลลัพธ์ที่ได้คือ เธอมีเวลามากขึ้นในการดูแลลูกค้าชั้นดีที่เห็นคุณค่าในงานฝีมือของเธอ และมีพลังงานเหลือเฟือที่จะสร้างสรรค์ผลงานใหม่ๆ รายได้ก็เพิ่มขึ้น ธุรกิจเติบโตอย่างยั่งยืน และที่สำคัญคือเธอมีความสุขกับการทำงานมากขึ้นหลายเท่า
การเลือกปฏิเสธลูกค้า ไม่ใช่การปิดประตูโอกาส แต่เป็นการเปิดประตูสู่โอกาสที่ดีกว่า มันคือการลงทุนกับ ‘เวลา’ และ ‘พลังงาน’ อันมีค่าของธุรกิจ เพื่อให้สามารถทุ่มเทให้กับลูกค้าที่เหมาะสม สร้างความเติบโตอย่างยั่งยืน และมีความสุขในเส้นทางของผู้ประกอบการ จงกล้าที่จะกำหนดขอบเขตและคุณค่าของตัวเอง เลือกที่จะทำงานกับคนที่เห็นคุณค่าในสิ่งที่มอบให้ แล้วจะพบว่าธุรกิจจะเติบโตอย่างมั่นคงและมีความสุขไปพร้อมๆ กัน
สำหรับผู้ที่อยากเริ่มต้นธุรกิจและต้องการที่ปรึกษาในการวางแผนธุรกิจและการตลาดให้สำเร็จในก้าวแรก สามารถติดตามข่าวสารและเคล็ดลับดีๆ หรือทักเข้ามาพูดคุยกับ Smart Startup ได้โดยตรงที่ Facebook Page: https://www.facebook.com/smartstartupthailand