คุณมีความฝันอยากมีธุรกิจของตัวเอง มีไอเดียที่คิดว่าใช่ แต่อีกใจก็รู้สึกกังวลว่าคู่แข่งจะเยอะมั้ย หรือถ้ามีแล้วจะสู้เขาได้ยังไง บางครั้งการเริ่มต้นธุรกิจก็เหมือนการเดินทางไกล การรู้ว่าใครกำลังเดินทางไปเส้นทางเดียวกันกับเรา และพวกเขามีแผนที่แบบไหน จะช่วยให้เราวางแผนการเดินทางของตัวเองได้แม่นยำยิ่งขึ้น การวิเคราะห์คู่แข่งจึงไม่ใช่เรื่องซับซ้อนอย่างที่คิด และเป็นก้าวแรกที่สำคัญมากที่จะช่วยให้ธุรกิจเล็กๆ ของคุณเติบโตได้อย่างแข็งแกร่งและมีทิศทางที่ชัดเจน
การรู้ข้อมูลคู่แข่งไม่ได้หมายความว่าคุณจะต้องไปเลียนแบบพวกเขาอย่างเดียว แต่คือการเข้าใจสนามแข่งขัน เพื่อที่คุณจะได้วางแผนและสร้างจุดเด่นให้ธุรกิจของตัวเอง ไม่ต้องกังวลว่าคุณจะไม่มีเวลาหรือไม่มีความเชี่ยวชาญในการทำวิจัยตลาดแบบมืออาชีพ เพราะแค่ 3 สิ่งนี้ก็เพียงพอแล้วสำหรับการเริ่มต้น:
เขาทำอะไร (สินค้า/บริการของเขาคืออะไร) สิ่งแรกที่คุณต้องรู้คือ คู่แข่งของคุณกำลังขายอะไรอยู่บ้าง อะไรคือสินค้าหรือบริการหลักของเขา จุดเด่นที่เขาพยายามสื่อสารคืออะไร และที่สำคัญคือเขากำลังแก้ปัญหาอะไรให้ลูกค้าได้บ้าง การเข้าใจในสิ่งที่คู่แข่งนำเสนอ จะช่วยให้คุณมองเห็นช่องว่างในตลาด สามารถพัฒนาสินค้าหรือบริการของคุณให้มีความแตกต่าง หรือดีกว่าในบางแง่มุม ที่จะดึงดูดลูกค้าให้มาสนใจธุรกิจของคุณได้
เขาทำเพื่อใคร (ลูกค้าของเขาเป็นใคร) ลองสังเกตดูว่าลูกค้าของคู่แข่งมีลักษณะแบบไหน พวกเขาเป็นเพศอะไร อายุประมาณเท่าไหร่ มีความต้องการแบบไหน มีกำลังซื้อมากน้อยแค่ไหน การที่คู่แข่งกำลังโฟกัสที่ลูกค้ากลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง จะช่วยให้คุณกำหนดกลุ่มลูกค้าเป้าหมายของตัวเองได้ชัดเจนขึ้น หรืออาจจะมองเห็นลูกค้ากลุ่มใหม่ที่คู่แข่งยังเข้าไม่ถึง หรือตอบโจทย์ได้ไม่เต็มที่ นี่คือโอกาสสำคัญในการสร้างฐานลูกค้าของตัวเอง
เขาเหนือกว่าตรงไหน/ด้อยกว่าตรงไหน (จุดแข็ง/จุดอ่อน) นี่คือขุมทรัพย์ข้อมูลที่สำคัญที่สุด ลองคิดว่าถ้าคุณเป็นลูกค้าของคู่แข่ง คุณรู้สึกประทับใจอะไรบ้าง หรือมีอะไรที่คุณไม่ชอบ ไม่พอใจ บ่อยครั้งข้อมูลเหล่านี้อาจจะอยู่ในรีวิวออนไลน์ หรือจากการสอบถามจากคนรอบตัว เขาเก่งเรื่องอะไร บริการดีกว่ามั้ย ราคาถูกกว่าหรือเปล่า หรือมีข้อด้อยตรงไหนที่ลูกค้าบ่นถึงบ่อยๆ หากคู่แข่งมีจุดแข็ง เราก็ต้องหาทางสร้างจุดแข็งของเราให้โดดเด่นไม่แพ้กัน หรือหากเขามีจุดอ่อน นั่นคือโอกาสของเราที่จะเข้าไปเติมเต็มและแก้ไขข้อบกพร่องที่คู่แข่งทำไม่ได้
เคยได้ยินเรื่องร้านกาแฟเล็กๆ ที่เปิดใหม่ในย่านที่มีร้านกาแฟชื่อดังอยู่แล้วมั้ย ร้าน A เปิดขึ้นมาด้วยความตั้งใจ แต่ก็กังวลว่าลูกค้าน่าจะเข้าร้านคู่แข่งที่ใหญ่กว่าและมีชื่อเสียงกว่าเยอะ แต่เจ้าของร้าน A ไม่ได้ยอมแพ้ เขาเริ่มต้นจากการแกล้งทำตัวเป็นลูกค้า ไปนั่งดื่มกาแฟที่ร้านคู่แข่งบ่อยๆ สังเกตว่าลูกค้าส่วนใหญ่เป็นใคร สั่งอะไร ราคาเท่าไหร่ มีอะไรที่ลูกค้ารู้สึกว่ายังไม่ดีพอ หรือสิ่งที่ลูกค้าอยากได้แต่ไม่มีในร้านคู่แข่ง อย่างเช่น ร้านคู่แข่งอาจจะเน้นกาแฟคุณภาพสูง แต่ไม่มีขนมให้เลือกเยอะ หรือบรรยากาศเหมาะกับการทำงานมากกว่าการมานั่งพักผ่อนชิลๆ
จากข้อมูลเหล่านี้ เจ้าของร้าน A จึงตัดสินใจปรับกลยุทธ์ ร้าน A เน้นขนมโฮมเมดที่ทำสดใหม่ทุกวัน มีเมนูเครื่องดื่มแปลกๆ ที่คู่แข่งไม่มี และสร้างบรรยากาศร้านให้เป็นมุมสงบ มีมุมหนังสือเล็กๆ ที่เหมาะกับการนั่งอ่านหนังสือสบายๆ ไม่เร่งรีบ แถมราคายังเข้าถึงง่ายกว่าเล็กน้อย ไม่นานร้าน A ก็มีลูกค้าประจำที่มองหาประสบการณ์ที่แตกต่างจากร้านคู่แข่ง ความสำเร็จของร้าน A มาจากการวิเคราะห์และทำความเข้าใจในสิ่งที่คู่แข่งทำ และเลือกที่จะสร้างสรรค์ในสิ่งที่ตัวเองทำได้ดีกว่าหรือแตกต่างออกไป
การวิเคราะห์คู่แข่งแบบง่ายๆ โดยโฟกัสที่สามสิ่งนี้ คือสินค้าหรือบริการ ลูกค้าเป้าหมาย และจุดแข็งจุดอ่อนของคู่แข่ง จะเป็นเหมือนเข็มทิศนำทางให้คุณเข้าใจสถานการณ์ในตลาด และมองเห็นโอกาสในการสร้างธุรกิจให้เติบโตได้อย่างมั่นคงและโดดเด่น มันไม่ใช่แค่การไปเปรียบเทียบ แต่เป็นการสร้างโอกาสให้ธุรกิจเล็กๆ ของคุณแข็งแกร่งและมีทิศทางที่ชัดเจนสู่ความสำเร็จ
สำหรับผู้ที่อยากเริ่มต้นธุรกิจและต้องการที่ปรึกษาในการวางแผนธุรกิจและการตลาดให้สำเร็จในก้าวแรก สามารถติดตามข่าวสารและเคล็ดลับดีๆ หรือทักเข้ามาพูดคุยกับเราได้โดยตรงที่ Facebook Page: https://www.facebook.com/smartstartupthailand